Crisis op de valutamarkt: gevolgen voor koers Thaise baht en euro

In 1997 kwam Thailand in een ernstige economische crisis terecht. De devaluatie van de baht, die onder internationale druk werd doorgevoerd, ontketende een reeks aan gebeurtenissen die sindsdien wordt aangeduid als de Aziatische (monetaire) crisis.

De groei stagneerde, bedrijven konden hun schulden niet meer afbetalen en het betalingsbalanstekort was vanaf 1995 aanzienlijk toegenomen en daarmee ook de omvang van particuliere buitenlandse leningen. Veel van deze leningen werden geïnvesteerd in de overgewaardeerde onroerendgoedsector, die begin 1997 instortte.

Crisisjaar 1997
De Thaise handelsbalans kenmerkte zich tot het crisisjaar 1997 door een voortdurend tekort, ondanks de sterk toegenomen export. De financiële markten in Thailand raken verder in een crisis, nadat twee ministers, onder wie de bewindsman van Financiën, hun ontslag aankondigen. De koersindex daalt op 18 juni naar een diepste punt sinds 98 maanden. Een devaluatie van de baht, die op 9 juli inmiddels met 16 procent in waarde is gedaald, zorgt voor onrust op de overige financiële markten in Azië. Het domino-effect wordt nu zichtbaar. Al tijdens het crisisjaar steeg het handelsoverschot naar 1,6 miljard dollar, en ook de jaren daarna bereikte men een handelsoverschot.

Geschiedenis van de Thaise baht
Tot 1860 had Thailand helemaal geen muntgeld. In plaats daarvan gebruikten ze gebruikte metalen buisjes, waarin dan de waarde van de munt stond. Deze waren dan verdeeld in verschillende waarden bajt en waren van zilver. Tussen 1858 en 1860 werden er ook verschillende buitenlandse munten toegestaan als betaalmiddel in Thailand. De moderne munt werd 1860 geïntroduceerd. Sommige waren goud, zilver of koper.

Tot 1902 werden de munten nog gebaseerd op de zilver koers. Dit zorgde er voor dat de munt soms erg schoof ten opzichte van munten die hun koers hadden gekoppeld aan die van het goud. Van 1956 tot 1973 was de koers van de bath gekoppeld aan die van de Amerikaanse dollar. Eén dollar was 20 baht waard. In 1997 werd ook Thailand getroffen door de economische crisis die rond ging in Azië. De waarde van de munt was op haar dieptepunt 52 baht ten op zichtte van één dollar.

De bath is sinds 1973 niet meer aan de Dollar gekoppeld, anders hadden we alweer minimaal 46/47 Bath voor een euro. Een aantal feiten:

Eind 1998 waren de waarde van de baht, de prijzen en de rentevoet opvallend stabiel.
Het BBP (bruto binnenlands product) daalde echter ook in 1998 (met naar schatting 6,5%).
In 1999 wezen een aantal ontwikkelingen op economisch herstel.

Economie van Thailand
Thailand heeft een vrijemarkteconomie, waarin de particuliere sector de belangrijkste is. In 2002 was 45% van de beroepsbevolking werkzaam in landbouw en visserij, 15% in de industrie en 31% in de dienstverlenende sector. In 2003 telde de beroepsbevolking 34,9 miljoen mensen.

De Thaise economie groeide in 2003 met 6,3%. SARS, de Irak-oorlog en de geringe economische groei in de Verenigde Staten, Europa en Japan bleken weinig effect te hebben gehad op de economische groei in Thailand. De groeiende export, overheidsuitgaven en consumentenbestedingen liggen ten grondslag aan de economische groei.

Thaise olie- en gasreserves
In de Golf van Thailand zijn grote olievelden ontdekt. De oliereserves werden eind 2002 geschat op 516 miljoen vaten. Thailand telt vier raffinaderijen met een totale capaciteit van ca. 700.000 vaten per dag. In 2001 bedroeg de productie van aardgas bijna 700 miljard kubiek voet. Het grootste deel van het aardgas wordt gebruikt voor de opwekking van elektriciteit. De Thaise export steeg in 2003 met 16,6% ten opzichte van 2002 en vooral de export naar de ASEAN-landen en China nam sterk toe. De export naar de EU groeide met ruim 15% en de export naar Nederland zelfs met 25%.

Thailand is verder de grootste orchideeën producent in de wereld en na Hawaï de grootste producent ter wereld van ananassen. In bijna alle provincies van Thailand is goud aanwezig. De goudreserves worden geschat op 32 ton en de zilver reserves op 98 ton. De hoeveelheden koper worden geschat op 900 ton en verder komen in Thailand onder meer saffieren, robijnen, zirkoon en granaat voor. De edelstenen, worden gebruikt voor het maken van gouden en zilveren sieraden en decoraties.

Opkomende economie
De economie van Thailand is een opkomende economie, sterk van export afhankelijk, waarbij de export goed voor meer dan tweederde van het BBP. De wisselkoers is Baht 31.00/USD. Terwijl de spanning tussen de VS en China aanhoudt, voelen de opkomende economieën de impact van korte termijn kapitaalstromen bij de waardering van hun munt en het protest van exportbedrijven die zich zorgen maken om de concurrentiekracht van hun producten.

In Azië voelt vooral de Japanse yen die impact, met de hoogste waardering in vijftien jaar ten opzichte van de dollar. Dat dwong de Japanse centrale bank om voor het eerst in zes jaar in te grijpen in de valutamarkten. De baht, is gestegen tot de hoogste koers in dertien jaar ten opzichte van de dollar. Als reactie hebben verscheidene landen, onder meer Indonesië, Thailand en Zuid-Korea, allerlei maatregelen genomen om hun economie te beschermen tegen de gevolgen van buitensporige kapitaal instromen. In oktober kondigde de regering van Thailand een heffing van 15 procent af voor buitenlandse obligatiehouders. Ze bekijkt hoe de Thaise munt reageert, want de export is goed voor de tweede derde van het BBP. De baht, is gestegen tot de hoogste koers in dertien jaar ten opzichte van de dollar.

Thailand heeft een BBP ter waarde van 8,5 biljoen baht (op een koopkrachtpariteit (PPP) basis). Dit classificeert Thailand als de 2e grootste economie in Zuidoost-Azië na Indonesië. Ondanks dit, Thailand gelederen halverwege de rijkdom verspreiden in Zuidoost-Azië zoals het is de 4e rijkste natie op basis van het BBP per hoofd van de bevolking, na Singapore, Brunei en Maleisië. Nominale economische Thailand output is 9728 miljard baht van juni 2010 (313,8 miljard dollar USD), terwijl sommige 153 miljard dollar in deviezen.

Wat is de reden dat de Euro zo gezakt is?
Wij (diegene de buitenlanders die in Thailand
wonen, en de Euro als valuta hanteren) hebben namelijk allemaal er veel hinder van’, omdat dit soms 12% in inkomsten scheelt! Drie jaar geleden, kregen we voor onze Euro 50 bath nu nog maar 38 bath tot 40 bath! In mijn zoektocht naar een verklaring, ben ik een ware gierput tegengekomen (waar ik erg van geschrokken ben)

De FED, heeft zojuist weer bijna een triljoen Dollar bijgedrukt, en dat sijpelt door naar alle Westerse banken. Met gevolgen voor de westerse valuta. Daardoor is onze Euro dus weer van 42 naar onder de 40 baht geduikeld. Het bijdrukken van Dollars komt groot in het nieuws. Het bijdrukken van Euro’s en Ponden niet (is minder groot nieuws) maar gebeurt dus ook! Als je de baht vergelijkt met de goudprijs, zie je dat hij veel stabieler is dan de Dollar, Euro of Pond. De koers is niet gekoppeld aan de dollar’, (sinds 1973) en voorlopig neemt de Thaise nationale bank (De Bank of Thailand (BOT) begonnen op 10 december 1942) ook geen maatregelen om de koers aan te passen.

De koersen in Thailand worden bepaald door een paar mensen, die paar mensen verdedigen de belangen van mensen die welvaren bij een baht die sterk blijft. Dit is overigens een ander Bank proces, waar we nog steeds geen inzicht in kunnen krijgen. Het is in ieder geval geen democratisch vraag en aanbod proces!

Euro zal nog verder zakken naar een dieptepunt
De verwachtingen volgens economen is echter dat daar voorlopig niks in wijzigt, sterker nog, het zou wel eens heel slecht voor de euro uit kunnen pakken!

Voortbestaan van de EU in gevaar dreigt te komen
De Centrale Banken van de EU-landen verkeren in ernstige problemen. Ze dreigen zelfs -tenzij ze een manier vinden om hun sterk verslechterde balansen te kunnen opvijzelen – hun valuta verplichtingen (‘currency swaps’) aan de Amerikaanse Federal Reserve (FED) niet na te kunnen komen. De Europese landen wacht daarom binnenkort opnieuw een forse banken crisis, die het hele systeem door elkaar zal schudden, en waarbij onvermijdelijk slachtoffers zullen vallen.

Currency Swaps
Om een aantal commerciële banken te redden (in Nederland bijvoorbeeld ABN-AMRO en ING) hebben de Centrale Banken in Europa gebruik gemaakt van enorme ‘currency swaps’, waarbij ze bijna $ 400 miljard hebben geleend van de Amerikaanse FED. Maar met de voortgaande teloorgang van de Europese commerciële banken en de waardevermindering van de diverse valuta (waaronder de euro), wordt het steeds moeilijker om de FED dit bedrag terug te betalen.

Bij deze zogenaamde ‘currency swaps’ spreken, in dit geval de FED en bijvoorbeeld de ECB (Europese Centrale Bank), af om een bepaalde hoeveelheid geld van elkaars valuta’s uit te wisselen tegen een bepaalde wisselkoers. Deze wordt (bijvoorbeeld) zes maanden vastgezet. De ECB gebruikt dit geld vervolgens om commerciële banken in bijvoorbeeld België (Fortis), Finland, Hongarije en Ierland, die in de problemen waren gekomen door hun vrijwel waardeloos geworden op dollar gebaseerde financiële bezittingen, uit te kopen. De FED krijgt in zo’n geval de belofte van de ECB dat de schuld na zes maanden wordt terugbetaald!

Gerald O’Driscoll van het Cato Instituut, voormalig werkzaam bij de Citi group bank en de Dallas FED, ziet echter niet in hoe de Europese Centrale banken deze enorme schuld kunnen terugbetalen. De currency swaps hebben volgens hem de grote ineenstorting van het Europese banken systeem slechts uitgesteld, en niet voorkomen!

Kwetsbaarheid Europese banken
De commerciële banken van Europa, hebben zich de afgelopen jaren in hoge mate blootgesteld aan de nu ingestorte opkomende markten in Oost Europa, Latijns Amerika en Azië. Volgens een schatting nemen Europese banken driekwart van de in totaal $ 4,7 BILJOEN, die uitgeleend zijn aan deze opkomende markten, voor hun rekening. Dit bedrag is hoger dan de waarde van de in Amerika ingestorte subprime én Alt-A hypotheken markt.

Neil Mellor, valuta strateeg bij de Bank of New York Mellon: “De naschokken van de huidige wereldwijde financiële crisis veroorzaken nog steeds grote beroering op de FOREX markt (buitenlandse valutahandel), en worden steeds intenser gevoeld in de Eurolanden en Groot Brittannië.”

FED topman Ben Bernanke verklaarde, dat de gezamenlijke actie van de FED en buitenlandse Centrale Banken een ‘wereldwijde financiële ineenstorting in de herfst hebben voorkomen.’ Hij zei dat als deze enorme leningen niet gedaan zouden zijn, er een veel groter risico zou zijn geweest op het instorten van de wereldeconomie. De currency swaps waren volgens Bernanke daarom noodzakelijk, en zouden zichzelf uiteindelijk opheffen.

Maar in de recente weken is de situatie bij de Europese banken alleen maar verslechterd, net als de economie in hun thuislanden. Sinds Bernanke’s toespraak, is de Dow Jones EURO-Stoxx Banks Index maar liefst 66% gedaald. De RBS (Royal Bank of Scotland) is genationaliseerd, net zoals het Belgische Fortis.

“Ik zou zeggen dat de meeste grote banken in Europa blut zijn,” zegt Dory Wiley, president van Commerce Street Capital, een geldmanagement firma die investeert in bankaandelen. Het gevaar is dat de overheden, die nu als opvangnet voor de commerciële banken fungeren, failliet gaan of ten minste sterk afgewaardeerd worden. Er is zelfs een hedgefund manager die gewone retail-investeerders aanraadt om voorlopig maar helemaal weg te blijven uit Europa. Met name de volgende banken worden zeer kwetsbaar geacht voor nog verdere achteruitgang:

Barclays (BCS) (Groot Brittannië)
Erste Bank (EBS) (Oostenrijk)
Nordea (NDA) (Zweden)
ING (Nederland)
Fortis (België)
Banco Santander (STD) (Spanje)

Deze banken hebben enorme bedragen uitgeleend en geïnvesteerd in de inmiddels in gestorte opkomende markten. Daarnaast verblijven ze in Europese landen waar de financiële middelen van de overheden naar verhouding maar beperkt zijn ten opzichte van de financiële bezittingen van de gigantische banken die ze binnen hun grenzen hebben.

Europese overheden steeds dieper in problemen
Het is daarom niet vreemd dat veel Europese landen moeite hebben om hun eigen schuld te financieren, omdat beleggers vrezen dat de enorme economische en financiële problemen in deze landen de desbetreffende overheden boven het hoofd zullen gaan groeien. Zo is de kredietwaardigheid van Letland reeds afgewaardeerd en dreigt hetzelfde te gebeuren met Griekenland en Ierland. Om hun staatsfinanciën op orde te brengen hebben de regeringen van verschillende Eurolanden forse bezuinigingen aangekondigd. In Italië maakte de regering van Berlusconi, eind mei 2010 bekend 24 miljard euro te willen bezuinigen in het begrotingsjaar 2011-2012. Ook het Verenigd Koninkrijk, Denemarken, Spanje, Griekenland, Portugal en Ierland kondigden eerder aan rigoureus te snijden in de overheidsuitgaven. Overigens ontkomen ook landen die hun overheidsfinanciën wel redelijk op orde hebben, zoals Duitsland en Nederland, er niet aan fors te bezuinigen.

Hoe kunnen de Europese overheden genoeg geld bij elkaar krijgen om de FED terug te betalen? Eén mogelijkheid is het drukken van (nog) meer geld, maar dat zal de positie van de euro nog verder ondermijnen en op den duur de inflatie fors aanwakkeren. Ook kunnen de belastingen worden verhoogd, een impopulaire en niet bepaald aantrekkelijke maatregel.

Nieuwe Europese bankencrisis
Conclusie is dus dat er een nieuwe Europese banken crisis aan zit te komen, waarvoor de eerder genoemde banken het meest kwetsbaar zijn. Wat de situatie nog verder gecompliceerd maakt is het feit dat de landen in de Eurozone hun financiële politiek moeten schikken naar die van de Europese Centrale Bank, zelfs als de uitgezette koers voor het desbetreffende land averechts werkt. Ierland is al zover gegaan door te dreigen uit de monetaire unie te stappen als het land niet meer hulp krijgt. Ierland is lid van de Europese Unie sinds 01-01- 1973. Zowel de Republiek als Noord-Ierland, als deel van het Verenigd Koninkrijk, sloot zich op dat moment aan. De republiek Ierland is daarnaast ook lid van de Europese Economische en Monetaire Unie, en heeft als zodanig sinds 01-01-2002 de Euro als wettig betaalmiddel. In Noord-Ierland wordt het Britse pond (GBP)gebruikt.

In Letland, waar de Centrale Bank het hele banken systeem van land heeft moeten uitkopen, waren onlangs heftige demonstraties, waarbij onder andere werd geëist dat de overheid de lasten van de door Zweedse banken verstrekte leningen teniet zou doen. Als de regering van Letland hiertoe overgaat, dan worden Zweedse banken zwaar getroffen. De Centrale Bank van Zweden heeft zelf $ 25 miljard moeten lenen van de FED -in al eerder genoemde currency swaps- om het eigen banken systeem overeind te houden.

“Door deze vorm van fiscale druk kan de hele Europese Unie uit elkaar worden gerukt,” verklaart Sean Egan, mede-oprichter van Egan-Jones, een krediet ratings firma in Pennsylvania (VS). “Dat zou voor zo’n enorme sociale onrust zorgen dat er zelfs een revolutie uit voort zou kunnen komen.”

Deze crisis raakt ook voorheen zeer stabiele landen zoals Zwitserland, waar de waarde van de financiële bezittingen in het banken systeem acht keer hoger is dan het totale jaarlijkse BNP van het land. Zwitserland is de FED $ 20 miljard schuldig, een relatief enorm bedrag voor een klein land. En Groot Brittannië heeft al drie ‘bailout’ rondes achter de rug, maar heeft nog altijd een schuld van $ 54 miljard aan de FED. Zelfs het oer stabiele Duitsland wordt geraakt en begint het vertrouwen van buitenlandse beleggers te verliezen. De laatste uitgave van 10-jaar lopende Duitse staatsobligaties schoot voor 32% tekort, iets dat door analisten als een ‘mislukte deal’ werd omschreven.

Bankroet van landen
Economen Carmen Reinhart (Universiteit van Maryland) en Ken Rogoff (Harvard) maakten studie van het bankroet gaan van landen, teruggaand tot in de 14e eeuw. Ze concludeerden dat massale overheidsfaillissementen in golven komen, en optreden op het moment dat valuta’s weg beginnen te zakken. “We concludeerden dat wereldomvattende bankencrises de oorzaak zijn van het failliet gaan van de overheden. We staan dus nog maar aan het begin”.

Sorry, dit zijn de feiten, en leuker kan ik het niet maken!

– – –

Naschrift auteur:
Dit artikel is geschreven, uit het oogpunt genomen, dat bijna iedere ‘Khon tang chat’ zijn inkomsten/geld uit Nederland ontvangt. Ook al is dit nu door middel is van een uitkering of verhuur, rente enz, enz, de gevolgen zijn daarvan direct zichtbaar! En vooral voelbaar in uw portemonnee.
Ook speelt dat velen van ons, financieel gedwongen worden om (weer) terug te keren naar onze Nederlandse thuishaven. Dit hebben we al kunnen concluderen, toen de bath nog op 38 stond. Velen onder ons, weer naar Laos (of andere grenslanden) werden gestuurd. Omdat de minimale financiële inkomsten grens niet haalbaar was, van 800.000 bath. Voor de Thai, blijft 1 bath, 1 bath. Voor ons die uit de Eurolanden komen, misschien een vermogen? Dit alles ver buiten onze schuld om. Maar…. we zijn wel het directe slachtoffer in deze! Ook de gevolgen, in Nederland zal ernstige problemen veroorzaken.

Een oplossing in deze zaak is nog niet gevonden. De meeste banken moeten hun (dure) leningen binnen zes maanden terug kunnen betalen aan de FED. En het spreekwoord luid; van een kale kip valt niks te plukken! Allen veel sterkte gewenst. De tijd zal uitmaken wat de gevolgen zijn.

Bron: Thailandblog.nl

Plaats een reactie